Reachtaí
Réamhrá chuig Saoráil Faisnéise
Rialaíonn Conradh Saorála Faisnéise 2014 rochtain ar fhaisnéis atá ar fáil ó chomhlachtaí Stáit, lena n-áirítear an Bord Cúnamh Dlí.Soláthraíonn an dlí Saorála Faisnéise go bhfuil na ceartanna dlíthiúla seo a leanas ag gach duine:
- An ceart chun rochtain a fháil ar thaifid oifigiúla a choinnítear ag Ranna Rialtais nó comhlachtaí poiblí eile a bhfuil cur síos orthu san Acht;
- An ceart chun go gcuirfí an t-infhoILSne pearsanta a choinnítear fúthu in ord, má tá an t-eolas sin neamhchomhlán, míchruinn nó misleading; agus
- An ceart chun fáthanna a fháil do chinntí a ghlac comhlachtaí poiblí a chuireann isteach orthu.
Tá na cearta seo maidir le rochtain ar thaifid, chun faisnéis phearsanta a chur in eagar agus chun comhoibriú a fháil maidir le cúiseanna cinneadh in ann a fheidhmiú ag tuismitheoir nó gúthóir maidir le leanaí nó daoine faoi mhíchumas agus ag a gcéile cónaidh gníomhach nó ionadaí pearsanta duine atá marbh (ag brath ar na treoracha a foilsíodh ag an Aire um Chaitheamh Poiblí agus Athchóirithe ó am go ham).
Ciallaíonn na cearta seo go bhféadfaidh tú rochtain a éileamh ar fhaisnéis phearsanta atá faoi choinneáil ag an gClár, is cuma cén uair a cruthaíodh an fhaisnéis, agus ar thaifid eile a cruthaíodh ag an gClár tar éis an 21 Aibreáin 1998. Tháinig an Clár chun bheith ina chomhlacht ceadúnaithe de réir an Achta um Shaoráil Faisnéise 1997 (atá anois in áit an Achta 2014) ar an 1 Meitheamh 2002.
Tuilleadh eolais maidir le conas iarratas a dhéanamh faoin Acht um Shaoráil Faisnéise 2014
Cuireann an Bord ar fáil do gach duine, mar gnáth-nós, eolas i dtaca lena fheidhmeanna agus lena gníomhaíochtaí. Tá an t-eolas seo ar fáil go neamhfhormálta duit gan gá a bheith le hAcht na hIbheartachta Faisnéise agus cuireadh ar fáil go ginearálta ar an suíomh gréasáin seo.
Tá an tAcht um Faisnéis Saor in Aisce deartha chun rochtain phoiblí a cheadú ar eolas atá ag comhlachtaí poiblí nach bhfuil ar fáil go gnáth trí foinse eile. Tá rochtain ar eolas faoin Acht faoi réir eisíontais áirithe agus baineann sé le gnáthchórais agus teorainneacha ama.
Cuirtear an Conradh um Shaoráil Faisnéise ar fáil chun léirmheasanna inmheánacha a dhéanamh ar na cinntí a dhéanann an Conradh, chomh maith le héilimh chuig Oifig an Choimisinéara Faisnéise. Tuilleadh eolais maidir le léirmheasanna agus éilimh.
Tá na táillí i leith na n-iarratas ar shaoirse faisnéise leagtha amach i Acht na Saoirse Faisnéise 2014 mar a leanas:
- Taifead pearsanta: níl aon táille le híoc nuair a bhaineann an t-iarratas le faisnéis phearsanta faoin iarratasóir (seachas i gcásanna ina mbaineann an cead faisnéise le líon suntasach taifead agus sa chás sin, caithfear na modhanna atá ag an iarratasóir a chur san áireamh).
- Níl aon táille iarratais le híoc i leith iarratais ar athbhreithniú inmheánach.
- Eolas neamh-éanna: níl aon táille le híoc nuair atá an táille cuardaigh, faighte agus cóipeála (SRC) iomlán €100 nó níos lú (5 uair ag €20 in aghaidh na huaire). Nuair a bhíonn an táille (SRC) measta os cionn €100, iarrtar na táillí iomlána ar an am a bhaineann leis an iarratas.
- Tá teitheadh ar an méid táillí SRC a leagan síos de €500.
- Tá teorainn níos airde freisin ar na táillí SRC measta de €700 (35 uair) os cionn a d'fhéadfadh an Bord a sheachadadh a próiseáil.
- Mar rogha eile, má aontaíonn an té a dhéanann an iarratas, is féidir le Bord cinneadh a dhéanamh gan a bheith ag éisteacht leis an iarratas ach iarrfar na táillí SRC iomlána gan theorann. D'fhéadfadh táillí eile a bheith á mhuirearú freisin (4c in aghaidh na leathanaigh le haghaidh cóipeáil; €10.00 le haghaidh CD-ROM a bhfuil cóip dhoiciméad ann; €6 le haghaidh radiograph).
- Ní bheidh aon táille i gceist maidir leis an am a chaitheann an Bord ag scrúdú an iarraidh; agusAthbhreithniú inmheánach ar na cinntí faisnéise nach bhfuil pearsanta: d’fhéadfadh táille de €30 a bheith i gceist (€10 do chártaí leighis).
- Nuair atá sé beochtaithe go sroichfidh an táille SRC €101, tá táille a bheidh ní ísle ná 20% den táille sin i gceist agus í á íoc ag an iarrthóir.
- Tá sé éigeantach táille a ghearradh ar SRC sna cúinsí seo. I gcás den sórt sin, déanfaidh an Bord gach iarracht chun cabhrú leis an iarrthóir an iarraidh a chur in oiriúnacht chun an méid de na hoibrithe a laghdú nó a dhíothú.
Faoi dhlí an tSaoil Infreagachta 2014, tá dualgas dlíthiúil ar an mBoird scheam a réiteach agus a fhoilsiú ar a suíomh Gréasáin faoin 14ú Aibreán 2016 a leagann síos faisnéis mhionsonraithe faoi na Boird agus a hoibríochtaí agus faoi na faisnéis agus na taifid a chuirfidh sí ar fáil, go ginearálta agus tríd an tSaoil Infreagachta.
Caithfidh scéim fhoilsithe atá ag an mBord a bheith comhoiriúnach leis an scéim fhoilsithe samplach a foilsíodh ag an Roinn Caiteachais Phoiblí agus Athchóirithe. Tá sé seo chun a chinntiú go gcuireann an Bord agus comhlachtaí poiblí eile faisnéis ar fáil ar bhealach comhoiriúnach agus comhsheasmhach agus go gcuireann siad ar fáil an oiread faisnéise agus is féidir ar bhonn rialta.
Éilíonn an scéim fhoilsithe go gcuirfear faisnéis in iúl faoi na teidil seo a leanas:
- Eolas faoi na Comhairle
- Seirbhísí a sholáthraítear nó a bheidh á soláthar don phobal
- Próiseas cinneadh a dhéanamh le haghaidh moltaí polasaí móra
- Eolas airgeadais
- Tiontú
- Log nochtadh na Saorachta Faisnéise agus eolas eile le foilsiú go rialta.
Lámhleabhar Conas comhoibriú le Conradh na dTeaghlach - Édition 1 - Deireadh Fómhair 2014
Lámhleabhar Nósanna imeachta Riaracháin - Édition 12 - Samhain 2018
Ciorcal ar Sheirbhísí Dlí - leagan Iúil 2017 (PDF - méid 1.7 MB)
Tabhair faoi deara go dtiocfaidh rochtain ar na naisc seo go láithreáin ghréasáin sheachtracha. Úsáid an cnaipe ar ais ar do bhrabhsálaí chun filleadh ar ghréasáin na Boird Chúnamh Dlí.
Conradh na Faisnéise 2014
Aonad Polasaí Lárnach na Faisnéise
Oifig an Choimisinéirí Faisnéise